Ders Sarayının sizler için hazırladığı Garip Hareketi Kapsamlı Konu Anlatımı yazımıza hoş geldiniz. Garip Hareketi Kapsamlı Konu Anlatımı yazısı edebiyatımızda Garipler ya da 1. Yeniciler olarak bilinen edebi akımı konu alıyor.

Konuyu daha iyi kavramanız açısından, Garip Hareketi Kapsamlı Konu Anlatımı yazısı bol örnekle ve kapsamlı şekilde hazırlanmıştır. Haydi başlayalım.

GARİP HAREKETİ (1. Yeniciler)

• 1941 yılında Orhan Veli, Oktay Rıfat, Melih Cevdet Garip adlı bir kitap yayımlamışlardır.Bu kitabın ön sözünde Garipçilerin şiirle ilgili görüşleri geçmektedir.
• Cumhuriyet Dönemi’nin 2. edebi topluluğudur.
• Gelenekçi şiire darbeyi vurmayı ve yeni şiirin ortaya çıkmasına olanak sağlamışlardır.
• Vezinsiz, kafiyesiz şiir yazmışlardır.
• Günlük konuşma diliyle kısa şiirler yazmışlardır.
• Eski edebiyat anlayışını saf dışı bırakmak istemişlerdir.Ahmet Haşim’in kişiliğinde eski edebiyatı eleştirmişlerdir.
• Gündelik hayattaki her şeyi şiirin konusu yapmışlardır.
• Sıradan insanların hayatlarını anlatmışlardır.
• Sürrealizm ve Dadaizm akımından etkilenmişlerdir.
• İmge ve çağrışımı şiirlerinde kullanmamışlardır.
• Edebi sanatları kullanmamışlardır.
• Musiki ve resim sanatının şiirde yeri olmadığını her sanatın bağımsız olması gerektiğini söylemişlerdir.
• Şiirlerinde ironiye ve mizaha yer vererek toplumsal eleştiri yapmışlardır.

“Neler yapmadık şu vatan için

  Kimimiz öldük,

  Kimimiz nutuk söyledik”

• Nükte ve tekerlemelere yer vermişlerdir.

“Ağaca bir taş attım

Düşmedi taşım

Taşımı ağaç yedi

Taşımı isterim

Taşımı isterim”

• Şiiri, ideoloji ve din dışında tutmuşlardır.
• Şiirde çocukluk  ve ona dönüş isteği vardır.

                                  Garip Akımı Sanatçıları

1.Orhan Veli Kanık(1914-1950)

• Garip hareketinin kurucusudur.
• 1936 yılından itibaren Varlık dergisinde yayımlanan şiirlerinde Mehmet Ali Sel takma adını bazı çevirilerinde Adil Hanlı takma adını kullanmıştır.
• Klasik şiir anlayışının biçimlerinin dışına çıkarak modern Türk şiirinin imkanlarını genişletmiştir.
• Sokağı şiire taşıyan sanatçı olmuştur.
• Şiirlerinde nükteye, espriye ve şaşırtmalara bolca yer verir.
• 1937 yılına kadar ölçülü ve uyaklı şiirler yazmıştır. Daha sonra Garip akımının etkisiyle serbest tarazda şiirler yazmıştır.
• Sürrealizm ve Dadaizm akımından etkilenmiştir.
• Şiirlerinde sıradan insanların aşklarını, acılarını, sıkıntılarını ve kaygılarını anlatmıştır.
• Anlatamıyorum, İstanbul’u Dinliyorum, İstanbul Türküsü şiirlerini Garip çizgisi dışında bireysel bir duyarlıkla yazmıştır.
• 1948 yılında La Fontaine’nin birçok fablını nazma çekmiştir.
• 1949 yılında Yaprak adlı dergiyi çıkartmıştır.Dergi sadece 2 sayı çıkmıştır.
• 1949 yılında Nasreddin Hoca fıkralarını nazma çekmiştir.

Eserleri:

Şiirleri: Garip (1941),Vazgeçemediğim (1945),Destan Gibi (1946),Yenisi (1947),Karşı (1949),Bütün Şiirleri (1951),Nasrettin Hoca Hikayeleri

Düzyazı:La Fontaine,Nesir Yazıları,Edebiyat Dünyamız,Denize Doğru,Bindiğimiz,Dal,Sanat ve Edebiyat Dünyamıza

Çevirileri:Bir Kapı Ya Açık Durmalı Ya Kapalı (1943- A.DeMusset),Scapin’in Dolapları (1944- Moliere),Fransız Şiiri Antolojisi (1947),W.Shakespeare, Hamlet ve Venedikli Tüccar (1949- C. Lambm)

Anlatamıyorum

Ağlasam sesimi duyar mısınız,
Mısralarımda;
Dokunabilir misiniz,
Gözyaşlarıma, ellerinizle?

Bilmezdim şarkıların bu kadar güzel,
Kelimelerinse kifayetsiz olduğunu
Bu derde düşmeden önce.

Bir yer var, biliyorum;
Her şeyi söylemek mümkün;
Epeyce yaklaşmışım, duyuyorum;
Anlatamıyorum.

                                          Orhan Veli

Kitab-ı Seng-i Mezar

Hiçbir şeyden çekmedi dünyada

Nasırdan çektiği kadar;

Hatta çirkin yaratıldığından bile

O kadar müteessir değildi;

Kundurası vurmadığı zamanlarda

Anmazdı ama Allah’ın adını,

Günahkâr da sayılmazdı.

Yazık oldu Süleyman Efendi’ye.

Tüfeğini deppoya koydular,

Esvabını başkasına verdiler.

Artık ne torbasında ekmek kırıntısı,

Ne matarasında dudaklarının izi;

Öyle bir ruzigar ki,

Kendi gitti,

İsmi bile kalmadı yadigâr.

Yalnız şu beyit kaldı,

Kahve ocağında, el yazısıyla:

“Ölüm Allah’ın emri,

“Ayrılık olmasaydı.”

                                       Orhan Veli

2)Oktay Rıfat Horozcu(1914-1984)

• TDK’nin kurucusu Samih Rıfat’ın oğludur.
• İlk şiirlerinde bireysel konularda gelenekçi şiirin etkisiyle yazmıştır.
• 1941 yılında Garip kitabıyla yeni şiirlerin öncüleri arasına girmiştir.
• Garip Dönemi şiirlerinde, sıradan insanların günlük yaşamlarını anlatmıştır.
• Yaşama sevinci şiirlerinde önemli yer tutar.
• Orhan veli vefat ettikten sonra Garip şiiri anlayışından vazgeçer.Toplumcu gerçekçi, 2. yeni ve evrensel değerleri önceleyen bir anlayışla şiir yazar.
• Aşağı Yukarı, Karga ile Tilki kitaplarındaki şiirlerinde toplumcu gerçekçi özü dile getirir.Bu kitaplarında aynı zamanda folklordan yararlanır.
• Perçemli Sokak ve Aşık Merdiveni şiir kitaplarında 2. Yeninin özelliklerini şiirinde barındırır.

Eserleri

Şiir: Güzelleme, Yaşayıp Ölmek, Kargayla Tilki, Çobanıl Şiirler, İkilik, Elifli, Aşk ve Avarelik Üzerine Şiirler, Dilsiz ve Çıplak, Âşık Merdiveni, Perçemli Sokak, Aşağı Yukarı, Elleri Var Özgürlüğün, Denize Doğru Konuşma, Koca Bir Yaz, Bir Cigara İçimi

Roman: Bay Lear, Danaburnu, Bir Kadın Penceresinden

Tiyatro: Oyun İçinde Oyun, Atlar ve Filler, Yağmur Sıkıntısı, Çil Horoz, Zabit Fatma’nın Kuzusu

Tecelli

Nedir bu benim çilem
Hesap bilmem
Muhasebede memurum
En sevdiğim yemek imam bayıldı
Dokunur
Bir kız tanırım çilli
Ben onu severim
O beni sevmez

                        Oktay Rufat

3. Melih Cevdet Anday(1915-2002)

• İlk şiirlerinde duygusallık ve bireysellik hakimdir.İlk şiiri Varlık dergisinde yayımladığı Ukde adlı şiiridir.
• Şiirlerinde duygudan çok düşünce ön plandadır.
• 1950’den sonra yazdığı şiirlerde imge ve simgeler değer kazanmaktadır.
• Yalın, anlaşılır bir dil kullanan sanatçının eserlerinde güzel günlere özlem vardır.
• Toplumsal ve kavgacı bir şiire de yönelen sanatçı, çeşitli şiirlerinde toplum ve insan değerlerini savunmuştur.
• Şiir hayatının 1960 sonrası döneminde “Kolları Bağlı Odysseus” adlı şiirinden başlayarak mitolojik unsurlara yönelmiş, eserlerinde Eski Yunan ve Doğu kültürlerinden izlere rastlanmıştır.

Eserleri

Şiir: Garip, Rahatı Kaçan Ağaç, Telgrafhane, Yan Yana, Tanıdık Dünya, Yağmurun Altında, Kolları Bağlı Odysseus, Göçebe Denizin Üstünde, Teknenin Ölümü, Sözcükler, Ölümsüzlük Ardında Gılgamış, Güneşte

Roman: Gizli Emir, İsa’nın Güncesi, Aylaklar, Meryem Gibi, Raziye, Yağmurlu Sokak

Oyun: İçerdekiler, Ölümsüzler, Dört Oyun (Yarın Başka Koruda, Dikkat Köpek Var, Ölüler Konuşmak İsterler, Müfettişler) Mikadonun Çöpleri

Deneme: Doğu-Batı, Konuşarak, Paris Yazıları, Maddecilik ve Ülkücülük, Yiten Söz, İmge Ormanları, Gelişen Tiyatro, Yeni Tanrılar, Sosyalist Bir Dünya, Dilimiz Üstüne Konuşmalar, Geleceği Yaşamak, Geçmişin Geleceği

Gezi: Sovyet Rusya, Azerbaycan, Özbekistan, Bulgaristan, Macaristan, Yasak

Telgrafhane

Uyumayacaksın
Memleketinin hali
Seni seslerle uyandıracak
Oturup yazacaksın
Çünkü sen artık o sen değilsin
Sen şimdi ıssız bir telgrafhane gibisin
Durmadan sesler alacak
Sesler vereceksin
Uyuyamayacaksın
Düzelmeden memleketin hali
Düzelmeden dünyanın hali
Gözüne uyku giremez ki…
Uyumayacaksın
Bir sis çanı gibi gecenin içinde
Ta gün ışıyıncaya kadar
Vakur metin sade
Çalacaksın.

                      Melih Cevdet Anday

Garip Hareketi Kapsamlı Konu Anlatımı yazımız burada sona ermiştir. Garip Hareketi Kapsamlı Konu Anlatımı yazımızı daha iyi kavramak ve bir diğer edebi akım olan Beş Hececiler akımını öğrenmek için Beş Hececiler Kapsamlı Konu Anlatımı yazımızı okumanızı tavsiye ederiz. Konuyla ilgili ek çalışmalar yapmak için burayı ziyaret edebilirsiniz.

Bir sonraki konu anlatımı yazımızda görüşmek üzere. İyi çalışmalar.