Lenf Dolaşımı Kapsamlı Konu Anlatımı
Ders Sarayının sizler için hazırlamış olduğu Lenf Dolaşımı Kapsamlı Konu Anlatımı yazımıza hoş geldiniz. Lenf Dolaşımı yazımızda, Lenf sıvısı, Lenf damarları ve lenf düğümü hakkında genel bilgileri ve lenf dolaşımı yapısını kapsamlı bir şekilde ele aldık.
Lenf Dolaşımı yazısını daha iyi anlayabilmeniz için önceki konu anlatımlarından, Sinir Sistemi Detaylı Konu Anlatımı, Endokrin Sistem (Hormonal),duyu-organlari, destek-ve-hareket-sistemi/,sindirim-sistemi/ ve dolasim-sistemi/yazılarımızı da okumanızı tavsiye ederiz. Haydi başlayalım.
Lenf Dolaşımı ile ilgili kazanımlar şöyledir.
Anahtar Kavramlar
alyuvar, akyuvar, antijen, antikor, aşı, bağışıklık, damar, enfeksiyon, interferon, kalp, kan, kan bağışı, kan dolaşımı, kan grubu, lenf dolaşımı, nabız, ödem, tansiyon
11.1.4.1. Kalp, kan ve damarların yapı, görev ve işleyişini açıklar.
a. Kan doku açıklanır.
b. Dolaşım sistemi işlenirken görsel ögeler, grafik düzenleyiciler, e-öğrenme nesnesi ve
uygulamalarından yararlanılır.
c. Kalbin çalışmasına etki eden faktörler (adrenalin, tiroksin, kafein, tein, asetilkolin,
vagus siniri) üzerinde durulur.
ç. Alyuvar, akyuvar ve kan pulcukları üzerinde durulur. K an hücresiAkyuvar çeşitleri B ve T lenfositleri ile sınırlandırılır.
d. Kan grupları üzerinde durulur. Kan hücresi veKan nakillerinde kendi grubundan kan alıp vermenin gerekliliği vurgulanır. Kan nakillerinde genel alıcı ve genel verici kavramları kullanılmaz.
e. Öğrencilerin kan hücresi ve kemik iliği bağışının önemi ile ilgili farkındalık oluşturmaya yönelik
çalışma (broşür, kamu spotu, anket vb.) yapmaları sağlanır.
f. Konunun işlenişi sırasında model ve analojilerden yararlanılır.
g. İbn Nefs’in (kan hücresi )dolaşımla ilgili görüşleri vurgulanır.
11.1.4.2. Lenf dolaşımını açıklar.
a. Lenf dolaşımı işlenirken görsel ögeler, grafik düzenleyiciler, e-öğrenme nesnesi ve
uygulamalarından yararlanılır.
b. Lenf dolaşımı kan (kan hücresi) dolaşımı ile ilişkilendirilerek ele alınır.
c. Ödem oluşumu üzerinde durulur.
ç. Lenf dolaşımının bağışıklık ile ilişkisi açıklanır.
11.1.4.3.Dolaşım sistemi rahatsızlıklarını açıklar.
Kalp krizi, damar tıkanıklığı, yüksek tansiyon, varis, kangren, anemi ve lösemi hastalıkları üzerinde durulur.
11.1.4.4. Dolaşım sisteminin sağlıklı yapısının korunması için yapılması gerekenlere
ilişkin çıkarımlarda bulunur.
11.1.4.5.Bağışıklık çeşitlerini ve vücudun doğal savunma mekanizmalarını açıklar.
a. Hastalık yapan organizmalar ve yabancı maddelere karşı deri, tükürük, mide öz suyu, mukus ve gözyaşının vücut savunmasındaki rolleri örneklendirilir.
b. Enfeksiyon ve alerji gibi durumların bağışıklık ile ilişkisi örnekler üzerinden açıklanır.
c. İmmünoglobulinler verilmez.
ç. Aşılanmanın önemi üzerinde durulur. Bazı aşıların zaman içerisinde değiştirilmesinin
nedenleri araştırılır.
d. Hastalık yapan organizmaların genetik yapılarının hızlı değişimi nedeniyle insan sağlığına sürekli bir tehdit oluşturduğu vurgulanır.
LENF DOLAŞIMI
Latince şeffaf, berrak su anlamına gelen lenf, kan dolaşımı ile birlikte dolaşım sisteminde görev alır.
Her gün yaklaşık 4L plazma kılcallardan kontrollü şekilde doku hücreleri arasındaki boşluklara sızarak doku sıvısını oluşturur. Bu sıvı vücut hücreleri ile kan arasında madde alış verişinde önemli rol oynar.
Doku sıvısının tamamı hücreler arası boşluklardan kılcal damarlara geri dönemez.
Hücreler arası boşluklarda kalan bu doku sıvısının kan dolaşımına geri dönmesi lenf dolaşımı ile sağlanır. Lenf damarlarına giren doku sıvısı bundan sonra lenf (akkan) olarak isimlendirilir.
Lenf Dolaşımının Görevi
Kılcal damarlarda madde alışverişi sonrasında hücreler arasında biriken fazla su, kılcal lenf damarlarına geçerek lenf sıvısını oluşturur ve buradan tekrar kan dolaşımına
kazandırılır.
- Ödem oluşumunu engeller.
- Bağışıklık sisteminde görev alır.
- Yağların sindirimi sonucunda oluşan yağ asitleri, gliserol ve yağda eriyen vitaminlerin emildikten sonra taşınmasında görev alır.
LENF SIVISI
İnsanda yaklaşık 1-2 litre kadar lenf sıvısı bulunur. Lenf sıvısı kana benzer, fakat kandan farklı olarak içinde alyuvar ve birçok kan proteini bulunmaz.
Lenf sıvısının esas hücreleri akyuvarlardır ve bu hücreler yine bağışıklık sisteminde
görev alırlar.
LENF DAMARLARI
Kılcal lenf damarları:
Tek katlı yassı epitelden oluşması bakımından kılcal kan damarlarına benzerler. Aralarındaki en önemli fark, kılcal lenf damarlarının bir ucunun kapalı olmasıdır; çünkü lenf atardamarları yoktur ve kılcal lenf damarlarının bir ucu toplardamara bağlıdır.
Kılcal lenf damarlarında lenf sıvısının ilerlemesini sağlayan faktörler; doku sıvısının basıncı, kılcal lenf damarları içindeki tek yöne açılan kapaklar, damarların yapısındaki düz kasların kasılması, iskelet kasları tarafından lenf damarlarına yapılan basınçtır.
Lenf toplardamarları:
Kılcal lenf damarları birleşerek lenf toplardamarlarını oluşturur. Lenf toplardamarları ise sağ lenf kanalı ve sol lenf kanalı olmak üzere iki ana lenf kanalı şeklinde sağ ve sol köprücük altı toplardamarlardan kan dolaşımına katılır.
LENF DÜĞÜMLERİ
Bu düğümler bağışıklıkta etkili olan lenfositleri üretir. Lenf düğümü bu yapılar zararlı mikroorganizmaları süzerek vücut savunmasında da önemli rol alır.
Lenf düğümü içinde yer alan bal peteği yapısındaki boşluklar lenfositlerle doludur.
Vücut bazı enfeksiyonlara karşı koyarken bu hücreler hızla çoğalır ve lenf düğümlerinde şişme meydana gelir.
Lenf Dolaşımı Konu Anlatımı yazısının sonuna geldik. Lenf Dolaşımı Konu Anlatımı yazımızda Biyoloji dersinin 11. sınıf konularından önemli bir konu olan Lenf Dolaşımı ile ilgili bütün bilgileri kapsamlı ve detaylı şekilde sizlerle paylaştık.
Lenf Dolaşımı konusu ile ilgili daha detaylı görseller için tıklayınız. Lenf Dolaşımı Kapsamlı Konu Anlatımı yazımızın dışında 11. sınıf düzeyindeki diğer konu anlatımı yazılarımıza buradan ulaşabilirsiniz. Sitemizdeki bütün Biyoloji konu anlatımı yazılarına ulaşmak için burayı ziyaret edebilirsiniz.
Sosyal medya hesaplarımızı ve mail adresimizi kullanarak bizi her platformda takip edebilir, bize görüşlerinizi, soru – sorun ve önerilerinizi iletebilirsiniz.
Bir sonraki yazımızda görüşmek üzere. İyi çalışmalar. 😎
Yasal Uyarı: Yayınlanan içeriğin ve diğer içeriklerin bütün fikri ve mülki hakları https://www.derssarayi.com/ ” a aittir. Kaynak gösterilse dahi içeriğin tamamı özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan yazının bir bölümü, alıntılanan yazıya aktif link verilerek kullanılabilir.