Özgüven Nedir? Özgüvenimizi Nasıl Arttırabiliriz?

Ders Sarayının bu yazısında özgüven kavramını ele alıyoruz. Yazımızda, Özgüven Nedir, Özgüven Neden Önemlidir ve Özgüvenimizi Nasıl Arttırabiliriz sorularının cevaplarını vereceğiz.

Kişisel gelişim bölümümüzde daha önce motivasyon kavramı ile ilgili bir Motivasyon nedir? Nasıl Yüksek Motivasyona Sahip Oluruz? yazısını yayınlamış ve orada, yüksek motivasyonu nasıl sağlayabileceğimize dair bazı teknikler paylaşmıştık. Bu yazımızda da özgüven kavramını ele alıp, özgüvenin neden önemli olduğunu görecek ve Özgüvenimizi Nasıl Arttırabiliriz sorusuna cevap niteliğinde teknikler paylaşacağız. Keyifli okumalar.

Özgüven Nedir?
Özgüvenimizi Nasıl Arttırabiliriz?

Özgüven Nedir?

Özgüven kavramını birçok şekilde tanımlayabiliriz. Bazı kaynaklar özgüveni, insanın kendine güvenme duygusu, bazı kaynaklar da kişinin her alanda kendine duyduğu inanç olarak tanımlamaktadır. Bizim tanımımıza göre özgüven, insanın kendiyle barışık olması ve bir işi başarabileceğine dair inancıdır.

Her insanın hayatta başarabildiği ve başaramadığı işler mevcuttur. Özgüven, bir zorlukla ya da yapılması gereken bir işle karşılaştığınızda o zorluğun ya da işin üstesinden gelebileceğinize dair inancınızdır. Bu açıdan baktığımızda özgüvenin, aslında tıpkı motivasyon gibi herhangi bir işi başarmada kilit rol üstlendiğini görmekteyiz. Çünkü bir işe başlarken o işi yapabileceğimizi düşünmüyorsak zaten o işi baştan kaybederiz.

Özgüven, aslında motivasyondan bile önce gelir. Zira, motivasyon bir işi yaparken o işe duyduğunuz istektir. Fakat özgüven en başta o işi yapıp yapamayacağınıza dair bütün fikirlerinizi, düşünce ve duygularınızı şekillendiren kavramdır. Dolayısıyla özgüven eksikliği demek, bir işin daha başlamadan başarısız olması demektir.

Özgüven Neden Önemlidir?

Yukarıda da belirttiğimiz gibi özgüven, herhangi bir işe başlayıp başlamamanıza karar vermenizi sağlayan temel mekanizmadır. Bu da insanın doğasıyla doğrudan alakalı bir durumdur. Hiçbir insan başaramayacağı bir işe girişmek istemez.

Bir düşünün, kumar oynayan birisi bütün malını kaybedeceğine inanarak mı kumar oynar? Ya da kafe açmaya karar veren birisi, bir ay sonra kafesinin batacağını düşünerek mi kafesini açar? Hiç birimiz kaybedeceğimiz bir işe girişmek istemeyiz çünkü insan doğası gereği kaybetmeyi sevmeyen bir varlıktır.

Özgüven işte tam da bu noktada devreye giren kilit bir mekanizmadır. Yeni bir iş, olay, zorluk ya da durumla karşılaştığında beyin, bunun üstesinden gelip gelemeyeceğine dair araştırma yapmaya başlar ve yeterince özgüven varsa o işe girişir. Durum tam tersi ise yavaş yavaş ortamdan uzaklaşırız.

Ali ve Ayşe

Sürekli devam eden yüksek özgüven – düşük özgüven çatışması bireyde belirli bir tecrübe oluşmasını sağlar. Örneklemek gerekirse; Ali ve Ayşe isimli iki kişiyi düşünelim. Ayşe, yeni tecrübelerden, insanlarla tanışmaktan, gitar çalmayı öğrenmekten ya da derse katılmaktan çekinmemektedir. Ali ise tam tersi durumdadır. Yeni şeyler denemekten, insanlarla tanışmaktan ve cevabı bildiği halde derse katılmaktan çekinmektedir.

Bu durumda, Ayşe’nin beyni araştırma yaptığında ortamda yeterince özgüven bulduğundan, biz bu işi yaparız deyip yeni ve stresli duruma korkmadan atılır. Ali’de ise durum tam tersidir. Beyin, araştırma yaptığında özgüven yerine, utanma, çekinme, kaygı ve korku bulacağından, aman Ali Rıza Bey tadımız kaçmasın diyerek, Ali’yi yeni tecrübeler yaşamaktan alıkoyar.

Durum bu şekilde devam ettiğinde ise sonuç çok açıktır. Ayşe, her seferinde yeni tecrübeler edinecek, yeni şeyler öğrenecek, kendisini geliştirecek ve daha da özgüvenli olacakken, Ali her durumdan sonra özgüveni daha da düşük birisi haline gelecektir.

Şimdi düşünelim, iş yerinde, aile hayatında, sosyal hayatta Ayşe mi daha başarılı olacaktır yoksa Ali mi? Kim daha huzurlu ve mutlu olacaktır, Ayşe mi Ali mi? Kim hayata daha olumlu bakacak ve hayatından zevk alacaktır?

Özgüven işte bu yüzden çok çok çok önemlidir. Çünkü bu duygu, sistem, mekanizma adına ne derseniz deyin, sizin sadece kısa vadede bir şeyleri başarmanızda değil, orta ve uzun vadede olabileceğiniz en iyi duruma gelmenizde en temel yapı taşıdır.

Özgüven bu kadar önemli olunca aklımıza doğal olarak, nasıl özgüven sahibi olabiliriz, özgüvenimizi nasıl arttırabiliriz gibi sorular da geliyor. Sıradaki bölümümüzde bu sorulara cevap niteliğinde bazı teknikler paylaşacağız.

Özgüvenimizi Nasıl Arttırabiliriz?

Olumlu olun.

Özgüveninizi artırmak için yapacağınız işlerden birisi hayata genel anlamda olumlu bakmak ve olumlu düşünmektir. Tabii Polyanna gibi olmaktan bahsetmiyoruz. Sadece biraz daha bardağın dolu tarafına bakmak bile birçok şeyi değiştirebilir.

Artılarınızı ve eksilerinizi bilin.

Özgüveni yüksek insanlar, hem pozitif yönlerini hem negatif yönlerini iyi bilen insanlardır. Kendinizi değerlendirirken mutlaka iyi olduğunuz ve kötü olduğunuz noktaları, olabildiğince objektif şekilde değerlendirin. Bu sayede kendinizi daha iyi tanıyacak ve kendinizle barışık olabileceksiniz.

Kendinizi değerlendirmede zorluk yaşıyorsanız, sizi iyi tanıyan sevdiklerinizden olumlu ve olumsuz yönlerinizi bir kâğıda yazmalarını isteyin ve ardından bunları okuyun. Yalnız, bunları küsme bahanesi olarak değil, kendinizi geliştirmek için fırsatlar olarak görün. Sonra gelip de sizin yüzünüzden kankilotopumla küstüm demeyin bize.

Başarılarınızı ve başarısızlıklarınızı hatırlayın.

Hayatta daha önce mutlaka bir şeyler başardınız ve mutlaka bazı başarısızlıklarınız oldu. Arada sırada bunları hatırlamak ve bu tecrübelerin hepsinden ders çıkarmak, sizi oldukça olumlu etkileyecektir.

Başarılı ya da başarısız olduğunuz işlerde nasıl bir süreç yaşadığınızı hatırlamak, bundan sonra yapacağınız işlerde size başka hiç kimsenin veremeyeceği kadar ders ve tecrübe verecektir.

Gözlem yapın.

Dünyada sizden önce sayısız insan geldi geçti ve sizden sonra da milyarlarca insan gelip geçecek. – Tabii Hasan Mezarcı haklı değilse – Dolayısıyla, sizin karşılaştığınız durumlarla sizden önce milyarlarca insan karşılaştı. Bu insanların hayatlarından ve yaşadıklarından dersler çıkarırsanız, göreceksiniz ki kendi hayatınızda asla edinemeyeceğiniz tecrübeleri edinme şansınız var.

Bunun için yaşlı insanlarla sohbet edebilir, farklı meslek gruplarından insanlarla konuşabilirsiniz.

Bernarda Shaw’ın dediği gibi; “Akıllı adam kendi aklını kullanır, daha akıllı adam başkalarının da aklını kullanır.”

Kıyaslama yapmayın.

Özgüveni olumsuz etkileyen en yanlış işlerden birisi kişinin kendisini başkalarıyla kıyaslamasıdır. Şunu unutmayın, siz başkaları değilsiniz, başkaları da siz değil. Her insanın yaşadığı tecrübeler, içinden geldiği sosyo – ekonomik çevre, aile yapısı, olaylara bakış açısı ve daha birçok özelliği asla birebir aynı değildir. Bu sebeple özellikle sosyal medyada size mükemmelmiş gibi görünen kişilerle kendinizi asla kıyaslamayın. Sosyal medyanın çoğu zaman aslında büyükçe bir sihirbazlık gösterisi olduğunu söylememize sanırız gerek bile yok.

Kendinizi kıyaslayacağınız tek bir kişi var o da kendiniz. Fakat bunu yaparken de “ayy önceden nasıl zayıfmışım, vay arkadaş ben halı sahada o golleri nasıl atmışım şimdi olsa adım atamam” gibi cümlelerle değil, eski durumunuzdan şu an olduğunuz duruma geldiğiniz süreci değerlendirme şeklinde kıyaslama yapmalısınız. Bunu yapamayacağınızı düşünüyorsanız, hiç yapmayın. Hatta daha iyisi, hiç kıyaslama yapmayın.

Küçük hedeflerle başlayın.

Özgüveninizi arttırmak için, yapacağınız işleri küçük hedefler halinde yapmaya çalışmanız önemli bir artıdır. Küçük de olsa başarılan her iş özgüveninizin artmasını sağlayacak ve daha büyük işleri yapmanız için temel teşkil edecektir.

Hedeflerinizi küçük küçük parçalara bölmek sadece özgüveninizi değil, aynı zamanda motivasyonunuzu da arttıracak ve bu sayede üretken bir döngü oluşturmanıza yardımcı olacaktır.

Değerlendirme yapın.

Özgüveninizi geliştirirken, süreç içerisinde düzenli olarak değerlendirmeler yapmak, sürecin içinde kaybolmanızı engelleyecek ve durumu kontrol etmenizi sağlayacaktır. Bu sayede, başladığınız yerle ulaştığınız yer arasındaki farkı görmeniz kolaylaşacaktır.

Değerlendirme, her süreçte olduğu gibi özgüven geliştirme sürecinde de önemli etkenlerden birisidir. Dengeli ve düzenli değerlendirme yapılan bir özgüven geliştirme süreci, oldukça verimli ve faydalı olacaktır.

Yaşadıklarınızı büyütmeyin.

Özgüven konusunda insanların yaptıkları en büyük hatalardan birisi, süreçte yaşanılan başarıları ya da başarısızlıkları büyütmektir. Bu yapılabilecek en büyük hatalardan birisidir.

İnsan hayatı bir sürü küçük başarı ve başarısızlıktan oluşur. Dolayısıyla yaşadığınız olumlu ve ya olumsuz olayları büyütmenin hiçbir anlamı yoktur. Küçük başarıları büyütmek gereksiz bir özgüven yüksekliğine ve ayakların yerden kesilmesine, başarısızlıkları büyütmek ise özgüvenin olumsuz etkilenmesine neden olacaktır. Bu nedenle, başarıları ve başarısızlıkları dengeli şekilde değerlendirmek, özgüven geliştirmenize çok yardımcı olacaktır.

Sonuç

Bu yazımızda özgüven kavramını ele aldık ve Özgüven Nedir, Özgüven Neden Önemlidir ve Özgüvenimizi Nasıl Arttırabiliriz sorularına cevap verdik. Umarız faydalı bir içerik olmuştur. Hepinize özgüvenli günler.

Yukarıda saydıklarımızın haricinde, düzenli egzersiz yapmak, sevdiklerinizle kaliteli vakit geçirmek, planlı çalışmak gibi aktiviteler de özgüveninizi geliştirmenizde size yardımcı olacaktır. Bunlara ek olarak kendi tecrübelerinizden faydalanarak özgüveninizi arttırma noktasında ek teknikler ve yöntemler tespit edip kullanabilirsiniz.